Mục lục
Tài liệu tham khảo
- https://vi.wikipedia.org/wiki/%C4%90%E1%BA%A1i_Ch%C3%BAng_b%E1%BB%99
- https://en.wikipedia.org/wiki/Mahasamghika
- André Bareau, Les sectes bouddhiques du Petit Véhicule
Khái quát
- Đại chúng bộ (Mahāsāṃghika) là một trong những bộ phái Phật giáo sớm nhất, hình thành sau kỳ kết tập lần thứ hai (thế kỷ IV TCN).
- Bộ phái chủ trương quan điểm “Phật siêu thế”, nhấn mạnh tính cao quý của chư Phật, Bồ-tát và khởi điểm cho tư tưởng Đại thừa.
- Đại chúng bộ phân thành nhiều nhánh như Nhất thuyết bộ, Đa văn bộ, tăng cường truyền bá ở miền đông Ấn Độ, ảnh hưởng đến Phật giáo Trung Hoa.
Nội dung chi tiết
1. Bối cảnh ra đời
- Tranh luận về giới luật e rằng quá nghiêm giữa nhóm trưởng lão và đa số tăng chúng dẫn đến chia tách.
- Đại chúng bộ thiên về nới lỏng một số điều luật, tập trung vào tinh thần đoàn kết và lòng từ bi.
- Sử liệu như Đại đường Tây vực ký và Thập bát bộ luận ghi nhận bộ phái có mặt ở vùng Trung Ấn, duyên hải.
2. Giáo nghĩa đặc trưng
- Quan niệm Phật có thân siêu phàm, thường trú tam thế, lời nói của Phật mang tính phổ quát.
- Nhấn mạnh vai trò Bồ-tát, mở đường cho việc hình thành giáo lý Đại thừa về sau.
- Cho rằng các pháp hữu vi vi tế có tính vô thường nhanh chóng, nên thực hành hướng đến tâm vô phân biệt.
3. Phân nhánh và ảnh hưởng
- Bộ phái tách thành nhiều chi như Nhất thuyết, Đa văn, Chế đa sơn, Kê dận… phản ánh sự năng động về tư tưởng.
- Nhiều bản kinh hệ Đại chúng bộ được truyền sang Trung Hoa qua các dịch giả như Chi Lâu Ca Sấm, An Thế Cao.
- Di sản tư tưởng của bộ phái góp phần tạo nên nền tảng triết học Đại thừa và quan niệm về Phật thân, Bồ-tát đạo.