Mục lục
Tài liệu tham khảo
- https://vi.wikipedia.org/wiki/Đại_thừa_khởi_tín_luận
- Hakeda Yoshito, The Awakening of Faith
- Alex Wayman, The Buddhist Theory of A-tman
Khái quát
- Đại thừa khởi tín luận (Mahāyāna-śraddhotpāda-śāstra) là luận thư quan trọng của Đại thừa, trình bày tổng quát giáo nghĩa Phật tánh và Bồ-đề tâm.
- Tác phẩm thường được gán cho Mã Minh Bồ-tát, dịch sang Hán văn bởi Thật Xoa Nan Đà (thế kỷ VII), ảnh hưởng mạnh ở Đông Á.
- Luận kết hợp tư tưởng Như Lai tạng, A-lại-da thức, nhấn mạnh việc khởi tín tâm, tu hành theo sáu môn và tuệ giác bất nhị.
Nội dung chi tiết
1. Bối cảnh và truyền bản
- Có nhiều tranh luận về tác giả đích thực; một số học giả cho rằng xuất hiện ở Trung Hoa dựa trên nguồn gốc Ấn Độ.
- Phiên bản Hán của Thật Xoa Nan Đà là bản lưu hành phổ biến; bản Tạng văn ngắn hơn được dịch bởi Phật đà-bạt-đà-la.
- Luận trở thành cơ sở tư tưởng cho các tông Hoa Nghiêm, Thiên Thai, Tịnh độ, Nhật bản Chân ngôn.
2. Cấu trúc luận
- Gồm năm phần: lý do trước tác, tông chỉ, giải thích, tu hành và lợi ích.
- Trình bày nhất tâm gồm hai môn: chân như môn (tánh tịnh) và sinh diệt môn (tâm nhiễm), cho thấy tâm phàm và tâm Phật không hai.
- Mô tả ngũ tín (tin Phật, Pháp, Tăng, Giới, Nhân quả) và năm môn tu hành (bỏ ác, tích thiện, sám hối, phát nguyện, hồi hướng).
3. Ảnh hưởng thực hành
- Nêu rõ lộ trình khởi tín, phát tâm, tu hành, chứng nhập, nên được xem là “giáo khoa thư” nhập môn Đại thừa.
- Tư tưởng nhất tâm, nhất hạnh tam muội tác động mạnh đến Tịnh độ tông (liên quan niệm Phật nhất tâm bất loạn).
- Ở Nhật Bản, luận được Saichō, Kūkai, Dōgen trích dẫn, góp phần hình thành triết lý Bản giác, Bất nhị của Phật giáo Đông Á.