Mục lục
Tài liệu tham khảo
- https://vi.wikipedia.org/wiki/Tenzo
- Dōgen, Tenzo Kyōkun (Giáo huấn cho Điển tọa)
- Shohaku Okumura, Realizing Genjokoan
Khái quát
- Điển tọa (典座, tenzo) là chức vụ trông coi nhà bếp trong thiền viện, chịu trách nhiệm chuẩn bị thực phẩm nuôi dưỡng tăng chúng.
- Trong truyền thống Thiền Tào Động, vị điển tọa được xem ngang hàng các chức vụ quan trọng, cần tu tâm, hành đạo qua công việc bếp núc.
- Điển tọa tuân theo giáo huấn của Dōgen: nấu ăn với tâm từ bi, chánh niệm, xem việc phục vụ đại chúng là thực hành Bồ-tát đạo.
Nội dung chi tiết
1. Vai trò trong thiền viện
- Quản lý thực phẩm, lên thực đơn phù hợp mùa, đảm bảo dinh dưỡng và tiết kiệm.
- Tổ chức lao tác bếp, phối hợp với tri khách, tri khố để phục vụ đại chúng trong mọi thời khóa.
- Giữ thái độ khiêm cung, làm việc thầm lặng, xem từng món ăn là pháp cúng dường.
2. Giáo huấn Tenzo Kyōkun
- Thiền sư Dōgen viết Giáo huấn cho Điển tọa nhấn mạnh ba tâm: hoan hỷ tâm, lão bà tâm (quan tâm như mẹ), đại tâm (tâm rộng lớn).
- Khuyên điển tọa chăm sóc từng hạt gạo, rau củ như trân châu, không phân biệt quý rẻ.
- Việc nấu ăn trở thành pháp tu: giữ chánh niệm, không bám vào sở thích cá nhân, luôn tùy duyên.
3. Ý nghĩa đối với hành giả
- Lao tác bếp rèn luyện tinh thần phục vụ, xả ngã, hòa nhập tập thể.
- Nhìn thấy sự tương quan nhân duyên qua bữa ăn: trời đất, nông dân, đại chúng đều góp phần.
- Trong các tu viện ngày nay, điển tọa vẫn được tuyển chọn kỹ lưỡng, xem như vị tri sự tu hành giữa đời thường.