Mục lục
Tài liệu tham khảo
- https://vi.wikipedia.org/wiki/Hoa_Nghi%C3%AAm_t%C3%B4ng
- https://plato.stanford.edu/entries/chinese-buddhism/#Huayan
- Tông Thiên Thang, Hoa Nghiêm Ngũ giáo chương
Khái quát
- Hoa Nghiêm tông (Huayan) là tông phái Đại thừa Trung Hoa xây dựng trên Kinh Hoa Nghiêm, nhấn mạnh lý sự vô ngại, pháp giới trùng trùng duyên khởi.
- Tông phái hình thành đời Đường với các tổ Đỗ Thuận, Trí Nghiễm, Pháp Tạng, Huệ Viễn, Tông Mật.
- Tư tưởng Hoa Nghiêm ảnh hưởng sâu rộng đến Thiền tông, Tịnh độ tông, văn hóa nghệ thuật Đông Á.
Nội dung chi tiết
1. Giáo lý cốt lõi
- Pháp giới duyên khởi: mọi pháp tương tức, tương dung, không chướng ngại (sự sự vô ngại, lý sự vô ngại).
- Tứ pháp giới: sự pháp giới, lý pháp giới, lý sự vô ngại pháp giới, sự sự vô ngại pháp giới.
- Lục tướng: tổng, biệt, đồng, dị, thành, hoại – mô tả tính tổng thể và chi tiết đồng thời hiện hữu.
2. Thực hành và phương pháp
- Phát Bồ-đề tâm, tu sáu ba-la-mật, hành nguyện Phổ Hiền để thể hiện tinh thần nhập thế.
- Quán pháp giới, lễ sám Phổ Hiền, tụng Kinh Hoa Nghiêm, thực hành thiền quán để trải nghiệm sự sự vô ngại.
- Tông Mật kết hợp Hoa Nghiêm với Thiền, Mật giáo, mở ra con đường tu “Thiền – Giáo song hành”.
3. Ảnh hưởng lịch sử
- Ở Triều Tiên phát triển thành Hwaeom; ở Nhật Bản thành Kegon.
- Tư tưởng Hoa Nghiêm trở thành nền tảng của mỹ thuật Phật giáo, kiến trúc, nghi lễ, góp phần hình thành tư duy “đồng quy nhi thù đồ”.
- Các học giả hiện đại dùng lý thuyết Hoa Nghiêm để đối thoại với khoa học hệ thống, triết học môi trường.