Tam bảo
Mục lục
Tham khảo:
- https://vi.wikipedia.org/wiki/Tam_b%E1%BA%A3o
- Kinh Pháp Cú, phẩm “Phật-Pháp-Tăng”.
- Kinh Tăng Chi Bộ, chương “Quy y Tam bảo”.
- Thích Minh Châu, Phật học phổ thông, khóa VI.
- Thích Nhất Hạnh, Quy y Tam bảo.
Tam bảo (sa. triratna) là “ba ngôi báu” nương tựa của người học Phật: Phật, Pháp, Tăng. Nhận biết và thực hành theo Tam bảo giúp nuôi dưỡng niềm tin, trí tuệ và đời sống cộng đồng lành mạnh.
1. Phật bảo
- Ý nghĩa: Phật (Buddha) là bậc giác ngộ hoàn toàn – “tự giác, giác tha, giác hạnh viên mãn”. Đức Phật Thích-ca Mâu-ni là vị Phật lịch sử truyền dạy giáo pháp hiện nay.
- Giá trị thực hành:
- Là tấm gương sống động về khả năng chuyển hóa khổ đau.
- Gợi cảm hứng cho hành giả phát tâm Bồ-đề, tin vào Phật tánh sẵn có của mình.
- Biểu tượng cho lòng từ bi và trí tuệ dung hòa.
- Ứng dụng hiện nay:
- Quán niệm về Đức Phật (pháp môn Phật niệm) giúp tâm an tịnh, tăng trưởng niềm tin.
- Học hỏi đời sống Phật để áp dụng tinh thần chánh niệm, từ bi trong công việc, gia đình.
2. Pháp bảo
- Ý nghĩa: Pháp (Dharma) là giáo lý đưa đến an lạc, giải thoát. Bao gồm Tam tạng kinh, luật, luận và các phương pháp thực hành (thiền, giới, tuệ…).
- Giá trị thực hành:
- Là con đường chỉ rõ sự thật về khổ và cách chấm dứt khổ.
- Giúp hành giả thiết lập nền tảng đạo đức, tu tập tâm và tuệ.
- Tạo khuôn mẫu để kiểm nghiệm, đối chiếu trong từng khó khăn đời sống.
- Ứng dụng hiện nay:
- Học kinh điển song song với áp dụng vào đời sống: giữ giới, thực tập chánh niệm, quán chiếu vô thường.
- Tận dụng công nghệ (sách, podcast, khóa học trực tuyến) để tiếp cận giáo pháp chuẩn mực.
3. Tăng bảo
- Ý nghĩa: Tăng (Saṅgha) là cộng đồng những người sống theo lời Phật dạy, bao gồm Tăng-già xuất gia và cư sĩ cư trú trong tinh thần hòa hợp.
- Giá trị thực hành:
- Là môi trường nuôi dưỡng, nhắc nhở và bảo hộ hành giả trên con đường tu.
- Thực hành lục hòa, sống bằng giới luật giúp năng lượng tu tập được duy trì liên tục.
- Là nơi lưu giữ, diễn giảng và truyền thừa giáo pháp.
- Ứng dụng hiện nay:
- Tham gia các tăng thân, đạo tràng, khóa tu để được cộng đồng nâng đỡ. - Xây dựng “Tăng thân gia đình/công sở”: thực tập lắng nghe, nói lời ái ngữ, hỗ trợ nhau vượt khó.
- Đóng góp vào các hoạt động xã hội, từ thiện, giáo dục dưới sự hướng dẫn của Tăng đoàn.
Quy y Tam bảo và đời sống cư sĩ
- Quy y Tam bảo (quy y Phật, Pháp, Tăng) là nghi thức xác lập niềm tin, mở đầu cho đời sống Phật tử.
- Sau khi quy y, hành giả thực hành ngũ giới, thập thiện, tham gia sinh hoạt Tăng thân, nuôi dưỡng chánh niệm.
- Tam bảo không ở đâu xa: mỗi khi ta hành xử với trí tuệ và từ bi, Tam bảo hiển lộ ngay trong đời sống hiện tại.