Thập nhị xứ
Mục lục
Tham khảo:
- https://vi.wikipedia.org/wiki/Th%E1%BA%ADp_nh%E1%BB%8B_x%E1%BB%A9
- Kinh Tạp A-hàm, kinh số 335.
- Thích Minh Châu, Phật học phổ thông, khóa LXI.
Thập nhị xứ (dvādaśa āyatanāni) gồm sáu căn và sáu trần – mười hai “xứ” làm nên kinh nghiệm nhận thức: mắt, tai, mũi, lưỡi, thân, ý; sắc, thanh, hương, vị, xúc, pháp.
1–6. Sáu căn
- Nhãn, nhĩ, tỷ, thiệt, thân, ý – cửa ngõ tiếp xúc thế giới.
- Cần phòng hộ bằng giới hạnh và chánh niệm.
7–12. Sáu trần
- Đối tượng của sáu căn: sắc, thanh, hương, vị, xúc, pháp.
- Tác động lên căn tạo nên thức.
Ý nghĩa thực hành
- Thập nhị xứ là nền tảng giải thích thập nhị nhân duyên và 18 giới.
- Quán sát mười hai xứ giúp ta biết lúc nào tâm bị lôi kéo bởi ngoại cảnh.
- Trong đời sống, nuôi dưỡng “căn lành, trần thiện” bằng môi trường trong sạch, thông tin hữu ích.