Thất đại

Mục lục

• Thất đại
  • 1. Địa đại
  • 2. Thủy đại
  • 3. Hỏa đại
  • 4. Phong đại
  • 5. Không đại
  • 6. Thức đại
  • 7. Kiến đại
  • Ý nghĩa thực hành

Tham khảo:

• Kinh Lăng Già, quyển II.
• Thích Thiện Hoa, Phật học phổ thông, khóa XXXIV.
• Thích Nhất Hạnh, Tâm kinh giảng giải.

Thất đại là bảy yếu tố cấu thành vũ trụ theo một số kinh Đại thừa: địa, thủy, hỏa, phong, không, thức, kiến. Năm đại đầu thuộc vật chất; hai đại sau nhấn mạnh phương diện tâm linh.

1. Địa đại

• Biểu trưng cho tính rắn chắc, vật chất thô như đất, xương, núi.
• Tu tập: ý thức sự nâng đỡ của đất, sống giản dị, bảo vệ môi trường.

2. Thủy đại

• Biểu trưng cho tính ướt, kết dính; trong cơ thể là máu, dịch.
• Tu tập: nuôi dưỡng lòng từ bi như nguồn nước tưới mát.

3. Hỏa đại

• Biểu trưng cho nhiệt lượng, chuyển hóa; trong thân là hơi ấm, tiêu hóa.
• Tu tập: dùng trí tuệ để chuyển hóa tham sân si, không để “lửa giận” bùng cháy.

4. Phong đại

• Biểu trưng cho chuyển động, khí lực; trong thân là hơi thở, vận động.
• Tu tập: thực hành thiền thở, giữ thân tâm linh động nhưng vững chãi.

5. Không đại

• Không gian bao trùm, cho phép các đại khác tồn tại.
• Tu tập: nhận ra bản chất rỗng rang của mọi pháp, nuôi dưỡng tâm rộng mở.

6. Thức đại

• Yếu tố nhận biết khiến vạn pháp hiển bày; tương ứng với tâm thức.
• Tu tập: phát triển chánh niệm, hiểu biết, chuyển thức thành trí.

7. Kiến đại

• Khả năng thấy biết chân thật – “kiến tánh”.
• Tu tập: quán soi để thấy thực tướng, không bị vọng tưởng che mờ.

Ý nghĩa thực hành

1. Thất đại gợi nhắc sự hòa quyện giữa vật chất và tinh thần.
2. Quán thất đại giúp hành giả không chấp thân tâm là “ta”, từ đó sống hài hòa với thiên nhiên.
3. Trong đời sống hiện đại, ta có thể nuôi dưỡng bảy đại bằng chế độ sinh hoạt lành mạnh và tu tập chánh niệm, trí tuệ.