Bát chính đạo

Mục lục

Tham khảo:

Bát chính đạo, còn gọi là Bát Thánh đạo, Bát chánh đạo, Bát chi Thánh đạo, Bát Thánh đạo phần, Bát trực hành, Bát đạo hành, Bát chánh, Bát đạo, Bát chi, Bát pháp, Bát lộ.

Bát chánh đạo là con đường tám nhánh để giải thoát khỏi Khổ (sa. duḥkha). “Bát Thánh đạo là giáo lý căn bản của Ðạo đế (trong Tứ diệu đế) gồm ba mươi bảy phẩm trợ đạo. Ðây là con đường độc nhất đi vào giải thoát hết thảy các lậu hoặc, đạt được quả vị Alahán.

Một trong những hình vẽ biểu tượng của Phật giáo: 1 bánh xe và 8 nan hoa, tượng trưng cho tám con đường trong bát chính đạo Hành giả có thể đi vào giải thoát bằng ngõ Bảy Giác chi, Bốn Niệm xứ… nhưng tất cả những ngõ đường ấy đều được bao hàm trong Bát Thánh đạo. Nếu tâm của hành giả thực hành các pháp môn ngoại đạo, ở ngoài sự vận dụng tám chi phần Bát Thánh đạo, thì quyết định hành giả không thể chứng đắc các quả vị của Sa-môn, đi vào giải thoát toàn vẹn, như lời dạy của Thế Tôn ở Sư Tử Hống Tiểu Kinh (Trung Bộ Kinh I)”[2].

Từ Bát chánh đạo xuất hiện phổ biến hơn Bát chính đạo. “Chính” hay “chánh” chỉ là cách phiên âm khác nhau của cùng một từ “正” mà thôi.

# Bát chính đạo Ý nghĩa Chi tiết
1 Chánh kiến Hiểu biết, trí tuệ chân chính Chánh kiến
2 Chánh tư duy Tư duy, suy nghĩ chân chính Chánh tư duy
3 Chánh ngữ Lời nói chân chính Chánh ngữ
4 Chánh nghiệp Hành vi, hành động chân chính Chánh nghiệp
5 Chánh mạng Đời sống chân chánh Chánh mạng
6 Chánh tinh tấn Tinh tấn chân chính Chánh tinh tấn
6 Chánh niệm Niệm chân chính Chánh niệm
7 Chánh định Định chân-chính là định-tâm trong các bậc thiền siêu-tam-giới có Niết-bàn là đối-tượng Chánh định

Nội dung Bát chính đạo

Chánh Kiến

Kiến là hiểu biết, trí tuệ. Vì vậy Chánh Kiến là hiểu biết, trí tuệ chân chính. Bao gồm:

Chánh Tư Duy

Là tư duy, suy nghĩ chân chính. Bao gồm:

Chánh Ngữ

Ngữ là lời nói. Như vậy Chánh Ngữ là lời nói chân chính. Bao gồm:

Chánh Nghiệp

Nghiệp là hành vi, hành động. Như vậy Chánh Nghiệp chân chính là hành vi, hành động chân chính. Bao gồm:

Chánh Mạng

Mạng là sự sống, đời sống. Như vậy Chánh Mạng có nghĩa là có đời sống chân chánh:

Chánh Tinh Tấn

Tinh tấn chân chính là:

Chánh Niệm

Là niệm chân-chính có 4 pháp là pháp-hành tứ-niệm-xứ:

Chánh Định

Định chân-chính là định-tâm trong các bậc thiền siêu-tam-giới có Niết-bàn là đối-tượng.